فلزیاب و تاریخچه ان
فلزیاب‌ها ابزارهایی هستند که از اصول الکترومغناطیسی برای کشف و محل‌یابی فلزات زیر زمینی استفاده می‌کنند. این ابزارها از قرن نوزدهم شکل گرفته‌اند، زمانی که دانشمندان ادراک کردند می‌توانند از الکتریسیته برای شناسایی دقیق محل فلزات استفاده کنند، این مفهوم نقش مهمی در عملیات معدنی و پزشکی ایفا می‌کند.
یکی از نخستین فلزیاب‌ها در سال ۱۸۷۴ توسط Gustave Pierre Trouvé ساخته شد، که به‌ویژه برای تشخیص قطعات فلزی در داخل بدن انسان و کمک به معدنچیان بود. در سال ۱۸۸۱، الکساندر گراهام بل از این فناوری برای کمک به پیدا کردن گلوله‌یی که در بدن رئیس جمهور جیمز آ. گارفیلد گیر کرده بود، استفاده کرد.
امروزه، انواع مختلفی از فلزیاب‌ها وجود دارد که هر یک ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند. برخی از انواع معروف شامل فلزیاب‌های طلای دوربرد، فلزیاب‌های الکترومغناطیسی، فلزیاب‌های القایی پالس، و فلزیاب‌های تصویربرداری سه بعدی می‌شوند. این ابزارها با استفاده از فناوری‌های مختلف، امکان تشخیص و محل‌یابی دقیق‌تر فلزات را فراهم می‌کنند.
فلزیاب‌ها عموماً قادرند اشیاء را در عمق مدفون تشخیص دهند، اما عواملی مانند شکل و اندازه شیء، نوع خاک، و نوع فرکانس استفاده شده نیز می‌توانند تأثیرگذار باشند.
به کمک این ابزارهای پیشرفته، جستجوی گنجینه‌ها و اشیاء فلزی زیر زمینی به‌طور دقیق‌تر و کارآمدتر انجام می‌شود، با این حال نکاتی مانند نوع خاک و شرایط زمینی نیز باید در نظر گرفته شوند.
- فلزیاب طلای دوربرد (Gold Legend و Gold Vision) :
- این نوع فلزیاب‌ها برای شناسایی فلزات در فواصل بلند و اعماق زمین مناسب هستند.
- فناوری الکترومغناطیسی را به کار می‌برند که امکان شناسایی فلزات را در اعماق زمین فراهم می‌کند.
- Gold Legend و Gold Vision به دلیل عملکرد برجسته و دقت بالای خود شهرت دارند.
- فلزیاب الکترومغناطیسی :
- این نوع فلزات از اصول الکترومغناطیسی برای تشخیص فلزات استفاده می‌کنند.
- قابلیت شناسایی فلزات در عمق‌ها و فواصل متفاوت را دارند.
- عملکرد بالا و دقت مناسب در شناسایی فلزات دارند.
- فلزیاب القایی پالس :
- این نوع فلزات در اصل القایی پالس عمل می‌کنند که به پالس‌های الکترومغناطیسی ارسال می‌شوند و بازتاب آن‌ها از فلزات تشخیص داده می‌شود.
- مناسب برای شناسایی فلزات در مناطقی با زمین‌شناسی پیچیده و تغییرات بالا به زمینی.
- فلزیاب تصویربرداری بعدی :
- این نوع فلزیاب‌ها از فناوری پیشرفته‌ای برای تصویربرداری سه بعدی از فلزات در زیر سطح زمین استفاده می‌کنند.
- امکان شناسایی تر و مکان‌یابی بهتر از فلزات را می‌توان تشخیص داد.
هر یک از این انواع فلزیاب‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی را دارند که باید با توجه به نیاز و شرایط خود، انتخاب مناسبی داشته باشند. به یاد داشته باشید که علاوه بر نوع دستگاه، تجربه و مهارت شما در استفاده از آن نیز تأثیر زیادی بر کیفیت فلزات خواهد داشت.
- فلزیاب های با فرکانس بسیار پایین (VLF): این دستگاه‌ها از فناوری فرکانس بسیار پایین برای تشخیص فلزات استفاده می‌کنند. آن‌ها معمولاً برای شناسایی فلزاتی مانند طلا و سکه در عمق‌های کمتر (حداکثر ۳ متر) مناسب هستند. مثال‌هایی از این دستگاه‌ها شامل Gmt 9000، Impact Pro، و Pulse Nova می‌شوند.
- فلزیاب های دوربرد: این دستگاه‌ها از آنتن‌های جستجو برای دریافت سیگنال‌های هدف زیر زمینی استفاده می‌کنند. آن‌ها معمولاً با ایجاد میدان گسترده اسکن و اسکن عمیق‌تر از دیگر فلزیاب‌ها، مناطق وسیع را پوشش می‌دهند. مثال‌هایی از این دستگاه‌ها شامل ستاره طلایی و کبرا GX 8000 می‌شوند.
فلزیاب های تصویربرداری سه بعدی:
- فلزیاب های تصویربرداری سه بعدی: این دستگاه‌ها از پروب‌های مخصوص برای اسکن زمین استفاده می‌کنند و نتایج اسکن را در یک نمودار سه بعدی نمایش می‌دهند. آن‌ها دارای دقت بالا و پوشش گسترده‌ای از میدان اسکن هستند که نتایج دقیق‌تری را فراهم می‌کند. مثال‌هایی از این دستگاه‌ها شامل Nokta Invenio Pro، OKM EXP 6000، OKM Ground Navigator و Phoenix می‌شوند.
- فلزیاب های چند سیستمی: این دستگاه‌ها از فناوری‌های مختلفی برای جستجو استفاده می‌کنند و ممکن است حاوی بیش از یک سیستم جستجو باشند. آن‌ها به جستجوگر امکان گسترده‌تری برای انتخاب گزینه‌های جستجو برای برنامه‌های مختلف می‌دهند. مثال: اسکنر سه بعدی Gold Star که شامل ۸ سیستم جستجو برای تشخیص فلزات از جمله سیستم سنجش دستی، حسگر قابل کنترل، سیستم سنجش خودکار و سایر سیستم‌ها می‌شود.
با استفاده از این دستگاه‌ها، جستجوی گنجینه‌ها و مخفی‌گاه‌های فلزی راحت‌تر و دقیق‌تر می‌شود، اما باید به نکاتی مانند نوع خاک و شرایط زمینی نیز توجه شود.
فلزیاب‌ها بر اساس اصول الکترومغناطیسی کار می‌کنند. وقتی که یک فلز انرژی می‌گیرد، یک میدان الکترومغناطیسی ایجاد می‌شود. در اینجا فرآیند کار فلزیاب‌ها را بیشتر بررسی می‌کنیم:
- فرستنده: ابتدا، فلزیاب انرژی را به فلزات منتقل می‌کند. این انرژی از طریق یک سیم پیچ فرستنده ارسال می‌شود و میدان الکترومغناطیسی ایجاد می‌کند که به سمت زمین پخش می‌شود.
- پاسخ فلز: هر چه یک جسم فلزی (مانند گنجینه یا سکه) در نزدیکی میدان الکترومغناطیسی باشد، به عنوان پاسخ، یک میدان الکترومغناطیسی خود ایجاد می‌کند.
- گیرنده: یک سیم پیچ گیرنده وظیفه دریافت میدان الکترومغناطیسی ثانویه ایجاد شده توسط جسم فلزی را دارد. این میدان‌های الکترومغناطیسی ثانویه به سیم پیچ گیرنده منتقل می‌شوند.
- تفسیر نتایج: سیم پیچ گیرنده پاسخ‌های الکتریکی را دریافت می‌کند و آن‌ها را به روش‌های مختلفی تفسیر می‌کند. این تفسیر می‌تواند به صورت صوتی (با تولید صداهای خاص) یا بصری (با نمایش اعداد یا نمودارهای سه بعدی) باشد.
- تأثیر فرکانس: فرکانس یا فرکانس‌هایی که توسط فلزیاب ارسال می‌شوند، بر کارایی و دقت کشف فلزات تأثیرگذار است. فرکانس‌های پایین بهتر برای کشف اجسام بزرگ و فرکانس‌های بالا بهتر برای کشف اجسام کوچک هستند. عوامل دیگری مانند نوع خاک، تداخلات الکتریکی، عمق دفن فلزات و شرایط زمینی نیز می‌توانند بر کارایی فلزیاب‌ها تأثیرگذار باشند.
این فرآیند باعث تشخیص و محل‌یابی فلزات زیر زمینی می‌شود و امکان شناسایی گنجینه‌ها، سکه‌ها و سایر اشیاء فلزی را فراهم می‌کند.
فلزیاب‌ها عموماً اشیاء را در عمق 8 تا 20 اینچی (حدود 20 تا 50 سانتیمتر) مدفون تشخیص می‌دهند. اما این یک تخمین متوسط است و برخی عوامل می‌توانند عمق کارکرد را تحت تأثیر قرار دهند. شکل، اندازه، نوع و جهت‌گیری شیء همه از عوامل اصلی هستند.
- شکل و اندازه شیء: یک جسم بزرگ و مسطح در نزدیکی سطح ممکن است به عمقی بیشتر از یک جسم کوچک و لاغر در عمودی کشف شود.
- نوع خاک: نوع خاک نیز می‌تواند تأثیر زیادی بر عمق کشف فلزات داشته باشد؛ به طور کلی، خاک‌های نرم‌تر و مرطوب‌تر باعث کاهش عمق کشف می‌شوند.
- نوع آشکارساز و فرکانس: نوع آشکارساز و فرکانس ارسالی نیز تأثیرگذار است؛ فرکانس‌های پایین‌تر به طور معمول برای کشف اجسام بزرگتر و عمیق‌تر مناسب‌تر هستند، در حالی که فرکانس‌های بالاتر بهتر برای کشف اجسام کوچکتر و در عمق‌های کمتر می‌باشند.
در نتیجه، عمق کارکرد یک فلزیاب ممکن است متغیر باشد و بستگی به شرایط محیطی و مشخصات شیء مدفون داشته باشد.
